English | Cymraeg
Mae byw gyda rhiant neu ofalwr sy’n ddibynnol ar alcohol yn anodd iawn i blentyn.
Gall gael effaith ddifrifol ar ei fywyd bob dydd, ei hunan-barch, ei iechyd meddwl a’i les hirdymor. Ond gyda’r cymorth cywir, gall bywyd teuluol wella.
Mae plant yn dueddol o ddod yn ymwybodol o oedran cynnar am gamddefnyddio alcohol gan eu rhieni. Er bod rhai rhieni yn ceisio cuddio’r ffaith eu bod yn camddefnyddio alcohol oddi wrth eu plant, mae plant yn aml yn dod yn fwy ymwybodol o faint mae eu rhieni yn ei yfed yn gynt nag y mae eu rhieni yn sylweddoli, er nad ydynt efallai yn ei ddeall yn llawn.
O gymharu â phlant eraill, mae plant i rieni sy’n ddibynnol ar alcohol:
Mae’n debyg bod plant i rieni sydd â phroblemau yfed yn wynebu llai o risg os ydynt yn dod o deuluoedd lle mae llawer o gymorth teuluol ar gael (gan aelodau eraill y teulu a/neu ffrindiau a chymdogion); lle mae un rhiant nad yw’n yfed ac sy’n gallu lleddfu effeithiau negyddol y rhiant sydd â phroblem yfed; a lle mae sefydlogrwydd, er enghraifft incwm rheolaidd i’r cartref.
Mae tystiolaeth yn dangos bod gwydnwch yn bwysig er mwyn helpu plant i ymdopi â rhiant sy’n yfed gormod. Gwydnwch yw gallu plentyn i addasu i straen a gofid. Gallwch helpu plentyn i ddatblygu gwydnwch mewn nifer o ffyrdd, er enghraifft drwy ei annog i gymryd rhan mewn gweithgareddau y tu allan i gartref y teulu.
Os ydych yn poeni am faint rydych chi neu rywun rydych yn ei adnabod yn ei yfed, dylech siarad â rhywun amdano. Gallai eich meddyg teulu, neu’r sefydliadau a restrir isod fod yn fan cychwyn i chi. Gallai fod angen help ar unigolyn:
Os ydych yn rhiant sydd â phroblem alcohol:
Os ydych yn blentyn sy’n byw gyda rhiant neu ofalwr sy’n yfed gormod:
Os ydych yn aelod o’r teulu sy’n ceisio cymorth:
Mae’r cyngor hwn wedi cael ei addasu o wybodaeth gan y Gymdeithas Genedlaethol i Blant Alcoholigion.